Heftige dagen

Na een eenvoudige doch voedzame maaltijd ben ik donderdag op weg gegaan naar het Israel museum. Dat is het museum van de dode zee rollen, ook hebben ze daar een model van het oude Jeruzalem, de tijd van de tweede tempel.
Het was niet zo ver, dus ik ben lekker gaan lopen. Toen was het lopen inderdaad nog lekker, het was nog niet zo warm en bovendien liep ik in de schaduw vooral bergafwaards.
Bij het museum aangekomen was het al behoorlijk warm geworden, dus de kunsttuin heb ik gelaten voor wat hij was. Ik ben met zo’n audiotour, een gids die alleen ‘praat’ als je op het knopje drukt, heel fijn, langs de dode zee rollen en het model van Jeruzalem gegaan.
Daarna wilde ik via Yad Vashem (het Holocaust museum) terug naar het hotel lopen. Máár dat ging iets anders dat ik had gepland… De afstand stelde niet zo heel veel voor (ik denk een kilometer of vijf), maar nu moest ik in de zon vooral bergop lopen. Oei!
Om kort te gaan, Yad Vashem heb ik niet gehaald, tegen de tijd dat ik bij de afslag was waar ik links naar YV en rechts naar het hotel kon was het al zo laat dat ik nog door moest lopen om op tijd in het hotel te zijn om me nog even op te kunnen knappen voordat ik naar de les zou gaan.
Dus daar ging ik weer een aantal kilometer omhoog, zonder schaduw. Voor de foto’s is het leuk dat Jeruzalem op een berg ligt, maar in de praktijk is het knap lastig
Gelukkig waren er halverwege deze klim bomen en bankjes langs de weg, dus daar kon ik lekker even uitzakken en wat drinken.
Eenmaal in het hotel (twee en een half uur nadat ik het israel museum verlaten had) ben ik onder een koude douche gesprongen om te laat de deur uit te gaan waardoor ik door moest lopen en alsnog bezweet bij de les kwam.
De les was erg leuk, ik was niet zozeer benieuwd naar de inhoud alswel naar het ‘soort’ vrouwen dat er zou zijn. Gelukkig was het een heel gezellige en open groep, ik werd gelijk bij gesprekken betrokken. Ook bij de les trouwens, dit is wel een school om te onthouden!

’s Avonds ben ik nog even naar een kraampje op straat gelopen om iets te drinken en snoepen te kopen voor sjabbat. Want dan is hier natuurlijk alles dicht.

Vrijdag alsnog naar Yad Vashem gegaan, wat is dat indrukwekkend zeg… Het ligt prachtig, in het Jeruzalemse bos en het is zo waanzinnig mooi opgezet. Jammer genoeg mocht je geen foto’s maken.
Je begint in het museum, dat is in principe een lange gang met links en rechts kamers. Maar je kunt alleen zigzaggend lopen, steeds de gang oversteken, omdat het beton in de gang is onderbroken en er verschillende voorwerpen liggen. Je maakt als het ware een reis door de tijd, beginnend bij de geschiedenis van de nazi partij en eindigend bij de bevrijding. En alles wat daartussen gebeurd is… Heel veel foto’s, film materiaal (beelden van toen en mensen die herinneringen vertelden) en voorwerpen. Ook hier had ik zo’n audiotour, maar halverwege ben ik gestopt met luisteren, zoveel verschrikkelijke informatie.
Ook was er een ghetto nagebouwd en een straat die voor Joden verboden was. Echt kippenvel.
De laatste kamer in het museum was de Hall of names; een ronde kamer met in het midden een halve bol met 600 foto’s boven een put met water waarin je die foto’s weerspiegeld zag. De muren waren voorzien van planken met mappen waarin levensverhalen van Holocaust slachtoffers zijn opgetekend door vrienden/familie/bekenden. De lege plekken op de plank staan symbool voor de mensen waarvan er niemand meer is (of nog niet gevonden is) om het verhaal van te vertellen. Tot nu toe zijn er 2 miljoen verhalen verzameld, er is plaats voor 6 miljoen.


Toen ik het museum uitkwam was er geen tijd meer om alle andere dingen nog te bekijken, maar ik ben wel naar de herdenkingshal en het kindermonument geweest. Dat is een vierkante kamer met een pad langs de muren, in het midden stonden kaarsen op spiegels op verschillende niveaus en met meer spiegels als afscheiding. Het was, afgezien van het licht van de kaarsen, donker in de kamer. Door de reflectie van het kaarslicht in de spiegels leek het net of je naar een sterrenhemel keek. Een schijnbaar eindeloos bandje noemde de namen van kinderen die zijn overleden, hun leeftijd en het land waar ze vandaan kwamen.

Na deze behoorlijk serieuze uitstap ben ik met de bus naar de oude stad gegaan om daar het begin van sjabbat bij te wonen. Ik was er al om 15.00uur, dus ik heb eerst heerlijk met m’n boek op een bank gezeten.
Toen ik om een uur of vijf op weg ging naar de Kotel ben ik verkeerd gelopen, dat was wel een beetje vreemde gewaarwording. Het verkeerd lopen op zich niet, dat gebeurt me wel vaker . Maar ik kwam terecht in de moslimwijk die afgesloten werd. Ik had op een kaart gekeken en bedacht hoe ik dan moest lopen, maar dat kon niet omdat de straat was afgezet. Moest ik weer terug die andere straat in, linksaf dan maar ‘no, my friend, this street is closed for you, only muslims are allowed’ Lief kijken hielp niet, dus op naar de volgende afslag. Uiteindelijk kwam er een meisje op me af die me wel naar de Kotel wilde brengen: ‘hi friend, to Kotel, yes???’, staan we vlakbij een trap zegt ze: trap op linksaf, 20 shekel. Ik was verbaasd dat ze geld vroeg, maar die 4 euro had ik wel over voor deze reddingsactie. Het stomme alleen was dat er bovenaan de trap helemaal geen linksaf was! (gewoon opgelicht door een 10-jarige, genant!)
Rechtsaf dan maar, daar stond de volgende tiener: ‘hi, my friend, need help?’ Ik vroeg me af waar ik al deze vrienden van ken. Ik had inmiddels geen klein geld meer, dus ik bedankte vriendelijk en wilde doorlopen. Kwam hij lachend naast me lopen en zei dat hij alleen de weg wilde uitleggen en er geen geld voor hoefde. Vriendelijk joch, als je het mij vraagt.

Bij de Kotel aangekomen heb ik verbaasd zitten kijken naar Joden van verschillend pluimage, soms letterlijk, want er waren er een heleboel met bonthoeden. Die hoeden hebben ook een speciale naam, maar die ben ik even vergeten, streimel geloof ik.
Echt ongelofelijk trouwens hoe respectloos mensen kunnen zijn! Op het plein voor de Kotel staat aangegeven dat een aantal dingen op sjabbat en feestdagen niet mag en andere voorschriften als bijvoorbeeld netjes gekleed gaan. Met het vriendelijke verzoek om je hieraan te houden uit respect voor de heilige plaats en de mensen die komen om te bidden.
Zit ik daar, aan de vrouwenkant, komt een man aanlopen, gaat op een stoel staan om over de afscheiding heen foto’s te maken! Dus een dame van de bewaking zegt tegen die man dat hij aan de andere kant moet zijn, en dat hij bovendien op sjabbat geen foto’s mag maken. Gaat hij compleet uit zijn dak!
Vlak daarna komt een groep vrouwen al kakelend aan slipperen, gekleed in spaghetti hemd en korte broek. Diezelfde bewakingsmevrouw geeft de dames een sjaal voor over hun schouders en vraagt of ze alsjeblieft binnen de afscheiding niet willen praten.
Vervolgens gaan ze alle vijf op stoelen staan om over de megietse (afscheiding) heen naar hun mannen aan de andere kant te zwaaien voor een foto. Maar een van hen was vergeten tegen haar man te zeggen dat hij ook een foto met zijn mobiel moest maken, belt ze hem op (nog steeds bovenop die stoel) om dat te vertellen en gelijk uit te leggen hoe dat moest. Hele groep in een deuk, want ze deed dat, naast het gebruik van een behoorlijk stemvolume, met handen en voeten.
Toegegeven, het zag er hilarisch uit. Maar als er gevraagd wordt om je binnen de afscheiding aan die paar regels te houden vind ik het behoorlijk asociaal dat je ze bijna allemaal overtreedt.

Wat ik morgen ga doen is nog een verrassing, er is namelijk niet heel veel te doen. Wat op zich, voor een weegschaal als ik, een hele verademing is omdat ik nu niet hoef te kiezen.
Ik denk dat ik lekker mijn boek ga uitlezen op een bankje hier vlakbij in het park.
Daarna even naar bed om vervolgens midden in de nacht naar het schiphol van Israël af te reizen. Hopelijk weer met de nesher, want die prijs beviel me wel.